Marea de Vigo rexistra unha moción para a eliminación do amianto e os seus derivados das infraestruturas municipais con prioridade sobre as liñas de abastecemento de auga potable á poboación.
O Grupo Municipal considera que, dentro das inversións de Aqualia, sexa prioritario a eliminación deste material por enriba de actuacións puramente “ornamentais” .
As tubaxes de fibrocemento a base de fibras de amianto e cemento xeneralizáronse nas redes de auga europeas dende os anos 40, sendo esta unha expresión do auxe económico da industria do cemento e do sector da construción. O fibrocemento ou “amianto-cemento” é un material artificial obtido da mistura de auga, cemento e fibras de amianto, nas que estas representan entre o 10 e o 25% da mistura.
Os síntomas de enfermidade por exposición ao amianto foron durante moitos anos difíciles de detectar, xa que soen aparecer entre os 10 e os 40 anos despois da exposición ao material, Aínda así, desde 1935 coñécense os primeiros traballos que relacionan cientificamente a exposición ao asbesto e o cancro de pulmón. A substancia foi clasificada e recoñecida por organismos internacionais (Oficina internacional para a investigación do cancro, Oficina de Protección ambiental, etc..) como un canceríxeno humano, habendo relación entre a exposición ao asbesto e varios tipos de cancro, como o colonorrectal ou gastrointestinal.
A Directiva Europea 1999/77 do 26 de xullo do 1999 xa limitaba o uso e comercialización de substancias como o amianto, e por extensión, fibrocemento nas tubaxes. A través da orde do 7 de decembro do 2001, en España están prohibido o uso e comercialización de todo tipo de amianto e produtos que o conteñan. Dende 2003, están totalmente prohibidas tanto nos usos como en comercialización, esta vez, pola directiva europea 2003/18/CE, e márcase a súa substitución por outros materiais, dado o potencial perigo no tempo.
Mais, a pesar da prohibición total, en todo o ámbito do estado aínda quedan millóns de toneladas de amianto, que poden supoñer un potencial risco para a saúde. Hai dúas formas de exposición ao amianto: por inhalación (casos de demolicións de estruturas que conteñen amianto, traballos de reparación nelas ou a propia degradación da estrutura) ou por deglutición de fibras de amianto, contidas na auga ao pasar polas tubaxes de fibrocemento.
No caso de Vigo, a pesar da lexislación vixente, a cantidade de tubaxe con fibrocemento existente na cidade é moi alta, o que fai necesario e prioritario a asunción de medidas para erradicalo, así como das estruturas que tamén conten coa substancia, priorizando edificios públicos como escolas ou hospitais.
Mais, o problema non consiste exclusivamente en eliminar o material senón tamén de onde depositalo posteriormente de xeito seguro e sostible, xunto coas medidas que se deben tomar para garantir condicións de salubridade para as/os propias/os traballadoras/es que teñen que manipular e reparar este tipo de instalacións.
Na moción da Marea de Vigo, polo tanto, pídense unha serie de acordos baseados, en primeiro termo, na “realización dunha auditoría-informe sobre a cantidade e situación das conducións de auga potable de fibrocemento existentes nas redes de auga potable do Municipio, así como daqueloutras infraestruturas públicas de competencia municipal que poidan conter amianto ou dalgún dos seus derivados”, a partir do que se establecería un “Plan de Eliminación de amianto ou derivados das infraestruturas públicas municipais e en especial das correspondentes a conducións de auga potable”, establecendo un horizonte temporal próximo a partir do cal a erradicación destes materiais prexudiciais para a saúde sexa un feito.
Tanto para a diagnose da situación como para o Plan de Eliminación do amianto, para a Marea de Vigo é importante que exista colaboración doutras administracións públicas. Do mesmo xeito, pedirase á FEMP que impulse convenios de colaboración entre entidades para facilitar a erradicación destes materiais.
O Grupo Municipal da Marea de Vigo, pedirá ademais que, dentro das inversións da empresa concesionaria, sufragadas con partidas posteriormente amortizadas no prezo do servizo nas facturas da veciñanza viguesa, teña prioridade a eliminación e substitución da tubaxe que conteña amianto, por enriba de ningunha outra inversión “ornamental”, dende logo non prioritaria para a saúde das e dos viguesas/es.